Yenilikçi Mimariyle Gökyüzüne Açılan Yaşam Alanı: Shade

Satoshi Fujinaka İmzalı Shade Projesi ile Mekânda Doğal Dokunuşlar

Shade, çevresindeki diğer yapılar tarafından kuşatılmış bir konumda yer almasına rağmen, tasarımcı Satoshi Fujinaka, mekânın doğal çevreyle olan ilişkisini yeniden tanımlamayı başarmış. Yol seviyesinden 1,5 metre yükseklikte konumlanan ev, rampa boyunca yükselirken esen rüzgârın ve gökyüzünün varlığını hissettiriyor. Fujinaka, bu doğal unsurları günlük yaşamın bir parçası olarak sakinlerinin hayatına yansıtmayı ve böylece yaşam kalitelerini artırmayı hedeflemiş.

Yan komşulardan gelen görsel baskıyı engellemek için, arsanın bitişik tarafına büyük ve küçük duvarlar inşa edilmiş. Bu duvarlar, yaşam alanının oluşturulduğu bir çatıya dönüşerek katmanlar halinde kıvrılmış. Yemek odası, tavan yüksekliğini ve aydınlığı minimize etmek amacıyla girişten 1 metre aşağıda konumlandırılırken, yemek odasından bir metre yukarıda yer alan oturma odası yüksek tavanlı ve geniş açıklıklı bir yapıya sahip. Mekânın daralıp genişlemesi, gözleri doğal olarak iki çatı arasındaki gökyüzüne yönlendiriyor.

Yer seviyesindeki farklılıklardan yararlanarak, bina kısmen yer altına inşa edilmiş ve temel ile yer altı kısmı için RC (betonarme) yapım tekniği kullanılmış. Üst yapı ise, Japonya'nın geleneksel ahşap inşaat metodolojisiyle gerçekleştirilmiş. İlk katın yer altına gömülmesiyle genel yükseklik azaltılmış ve yükseklik sınırlamalarına uyulmuş. Tasarımda, sol ve sağ çatıların yükseklikleri birbirine yaklaştırılarak gökyüzünün aradaki boşlukta daha fazla hissedilmesi sağlanmış.

Shade, Japonya'ya özgü, yoğun şekilde yerleşim gösteren eski bir konut kompleksinin köşesinde yer alıyor. Plan, çevresiyle uyum içinde bir ev yaratma ve doğal çevreye yakınlık hissi oluşturma sorununu ele alırken, iklim değişikliğinin neden olduğu çevresel yükü azaltma ve binanın kendisinin konfor performansını iyileştirme amacını taşıyor.

Projenin tasarım aşaması 2018 Nisan'ında Iwakuni'de başlamış ve inşaatı 2019 Aralık'ında tamamlanmış. Araştırma, sınırlı bir arsa alanı içinde doğal çevreyi maksimize etme ve yeterli olmayan bir bütçe içinde her malzemenin maliyet yönetimini ve toplam maliyet yönetimini nasıl yapacağı üzerine yoğunlaşmış. Mimari alanda bu iki temayı çözmek, en heyecan verici ve zorlu kısım olarak belirtilmiş.

Shade, doğanın yarattığı her an değişen, geçici ama yoğun güzelliğine zihninizi açmanızı sağlıyor. Bu nedenle, komşu evin baskısını engellemek için büyük ve küçük bir duvar inşa edilmiş ve bu duvar, altında yaşam alanı yaratacak şekilde bir çatıya dönüştürülmüş. Ön yoldan iç mekâna giden sıralı geçiş, doğayla bağlantı hissi veriyor ve yemek ve oturma odalarının kütle ve parlaklığı, iki çatı arasındaki gökyüzüne doğal olarak dikkat çekmek için ayarlanmış.

Fotoğraf: Kenji Masunaga

Shade projesi, 2024 yılında prestijli A' Tasarım Ödülü'nde Bronz A' Mimarlık, Bina ve Yapı Tasarımı Ödülü'nü kazanmıştır. Bronz A' Tasarım Ödülü, deneyim ve yaratıcılığı doğrulayan, sanat, bilim, tasarım ve teknoloji alanlarında en iyi uygulamaları içeren, güçlü teknik ve yaratıcı becerilere sahip ve yaşam kalitesini iyileştirerek dünyayı daha iyi bir yer haline getiren olağanüstü ve yaratıcı zekâya sahip tasarımlara verilmektedir.