Roots: New York’ta Göçmenlerin Hikâyelerini Zine’lerle Buluşturan Tasarım

Xun Zuo’nun ödüllü projesi, kahve kültürüyle toplumsal aidiyeti ve duygusal tasarımı bir araya getiriyor

Sanatçı ve tasarımcı Xun Zuo’nun “Roots” adlı projesi, New York’un hareketli kahve dükkanlarında göçmenlerin yaşadığı aidiyet arayışını merkeze alan bir zine koleksiyonu olarak öne çıkıyor. Proje, kahvenin evrensel bir sembol olarak toplulukları nasıl bir araya getirdiğini ve marka ile deneyim tasarımının insan ilişkileri üzerindeki etkisini araştırıyor. Zuo, uluslararası bir öğrenci olarak yaşadığı deneyimlerden yola çıkarak, New York’taki farklı kafelerde topladığı hikâyeleri zine’ler aracılığıyla görünür kılıyor.

Roots, altı farklı zine’den oluşan modüler bir yayın. Her bir zine, anlatıcısının kişisel tarzını yansıtan özgün bir görsel dil ile tasarlandı. Kullanılan kâğıt türleri, baskı teknikleri ve dikiş yöntemleri, hikâye sahipleriyle yapılan sohbetler sonucunda belirlendi. Çin’in Kırmızı İplik efsanesinden ilham alan dikiş detayları, bağlantı ve mesafe kavramlarını simgeliyor. Zine’ler, gevşekçe dikilip vakumlu poşetlerde sunularak, geçicilik ve duygusal gerilim hissini güçlendiriyor.

Projenin teknik özellikleri arasında 203,2 mm x 139,7 mm boyutlarında, toplam 120 sayfadan oluşan altı zine yer alıyor. Her biri farklı baskı ve ciltleme teknikleriyle üretilen bu zine’ler, bir araya geldiklerinde hem bir arşiv hem de yeni katılımcılara açık bir davet niteliği taşıyor. Vakumlu ambalajın üzerinde yer alan bir kartvizit, okuyucuları projeye katkı sunmaya çağırıyor ve hikâyenin sürekliliğini sağlıyor.

Roots’un araştırma süreci, nitel ve nicel yöntemlerin birleşimiyle şekillendi. Kırkın üzerinde katılımcıyla yapılan görüşmeler, anketler ve kültürel gözlemler, kahve dükkanlarının göçmenler için toplumsal bağ kurma alanı olarak önemini ortaya koydu. Bulgular, duygusal tasarımın marka sadakati ve müşteri deneyimi üzerindeki etkisini vurguluyor; küçük işletmelerin toplumsal değerini yeniden tanımlıyor.

Projenin en büyük zorluğu, hikâye sahipleriyle yapılan görüşmelerde tarafsız kalmak ve anlatıcıların kendi deneyimlerini özgürce paylaşmalarını sağlamak oldu. Özellikle ana dili İngilizce olmayan katılımcılarla yapılan görüşmelerde, mekânın, marka tasarımının ve atmosferin dolaylı etkilerini yakalamak dikkatli bir yaklaşım gerektirdi.

2022 yılında başlayan ve hâlâ devam eden Roots, 2025 yılında A' Print and Published Media Design Award’da Bronz ödülüne layık görüldü. Bu ödül, sanat, bilim ve teknolojiyi bir araya getiren, deneyim ve yaratıcılığı öne çıkaran projelere veriliyor. Roots, duygusal tasarımın kapsayıcı gücünü ve küçük işletmelerin toplumsal rolünü yeniden düşünmeye davet ediyor.

Kahve kültürünün göçmenler için bir köprü işlevi gördüğü Roots, tasarımın insan hikâyelerine nasıl alan açabileceğini gösteriyor. Proje, toplumsal aidiyetin ve duygusal bağların güçlendirilmesinde tasarımın dönüştürücü rolüne dikkat çekiyor ve yeni hikâyelere kapı aralıyor.