Gordafarid: Tarih ve Moderniteyi Buluşturan Sürdürülebilir Moda Tasarımı

Mina Aliyari'nin ödüllü tasarımı, İran kültürünü çağdaş moda ile yeniden yorumluyor

Mina Aliyari tarafından tasarlanan Gordafarid, geleneksel İran el sanatlarını çağdaş moda anlayışıyla buluşturan özgün bir kıyafet olarak öne çıkıyor. Tasarım, adını Ferdowsi'nin Şahname'sindeki cesur ve özgür kadın figürü Gordafarid'den alıyor. Proje, kadınların güzellik ve özgürlük arayışını, toplumsal sınırlamalara karşı duruşunu ve bu mücadeledeki yaralarını, kıyafetin gövdesinde kullanılan hasarlı halı detaylarıyla sembolize ediyor. Maripach bahar şalı ise, kadınların çevresini saran kısıtlayıcı düşünceleri temsil ederken, aynı zamanda ilham verici bir özgürlük mesajı taşıyor.

Gordafarid’in en dikkat çekici yönlerinden biri, kullanılmaz hale gelmiş İran halılarının yeniden değerlendirilerek modaya kazandırılmasıdır. Tasarım, halıların orijinal dokusunu bozmadan, onları hem giyilebilir bir sanat eserine hem de ev dekorasyonunda kullanılabilecek çok amaçlı bir objeye dönüştürüyor. Kıyafetin baş bandı ise, İran geometrisi ile modern origami tekniğinin birleşiminden oluşuyor ve geleneksel ile yeniliğin uyumunu gözler önüne seriyor. Ayrıca, yumuşak ve esnek yapısıyla farklı formlarda kullanılabilen bahar şalı, tasarıma fonksiyonellik ve dinamizm katıyor.

Çevre dostu malzemelerle üretilen Gordafarid, pantolon kısmında keten kumaş ve gövdede halı kullanımıyla sürdürülebilir modaya katkı sağlıyor. Pantolon, İran göçebe topluluklarının geleneksel kıyafetlerinden esinlenerek drape tekniğiyle hazırlanmış. Kıyafet ve aksesuarlar, değişken kayışlar sayesinde farklı bedenlere ve kullanımlara uyum sağlayabiliyor. Metal yay telleri ve kumaş kombinasyonu ile oluşturulan esnek şal, vücutta farklı şekillerde kullanılabilme imkânı sunuyor.

Tasarımın işlevselliği, sadece giyilebilir olmasında değil, aynı zamanda kültürel bir hikâyeyi aktarmasında da kendini gösteriyor. Eski bir İran halısının otantik dokusunu ve güzelliğini yansıtan gövde, el dokuması pantolon ve Ahameniş savaşçılarının zafer sonrası taktığı kırmızı baş bandı, tarihsel referanslarla zenginleştirilmiş. Bahar şalı ise, kozaya benzer şekilde kadını saran sınırlamaları simgelerken, cesaretin ve güzelliğin ilhamını vurguluyor.

Proje, Mayıs 2024’te Semnan’da başlayıp Aralık 2024’te tamamlanmış. Tasarım sürecinde, İran halklarının tarih boyunca kullandığı giyim, sanat ve el sanatları detaylı şekilde araştırılmış; Şahname gibi kaynaklardan yararlanılarak İranlı kadınların rolü ve gücü üzerine odaklanılmış. En büyük zorluk ise, özgür kadın kavramını İran kültürü ve sanatıyla bütünleştirerek, sürdürülebilir ve modern bir moda yaklaşımıyla birleştirmek olmuş. Hasarlı el sanatlarının yeniden anlamlandırılması ve vücut anatomisine uygun, konforlu bir giysiye dönüştürülmesi, projenin teknik ve yaratıcı başarısı olarak öne çıkıyor.

Gordafarid, 2025 yılında A' Fashion, Apparel and Garment Design Award’da Iron ödülüne layık görülerek, profesyonel ve endüstriyel gereksinimleri karşılayan yenilikçi ve işlevsel bir tasarım olarak uluslararası alanda takdir topladı. Sürdürülebilirlik, kültürel miras ve çağdaş estetiğin buluştuğu bu tasarım, modada yeni bir dönemin kapılarını aralıyor.

Gordafarid, geçmişin değerlerini geleceğe taşıyan, kadınların ilham verici hikâyesini sürdürülebilir bir vizyonla moda dünyasına kazandırıyor. Bu yaklaşım, hem kültürel mirasın korunmasına hem de çevre dostu tasarımların yaygınlaşmasına öncülük ediyor.